Problemem dla przeciętnych lud jest życie dróg, zapewnienie opieki zdrowotnej, rozwój sieci kanalizacyjnej. Takie wnioski pochodzą z raportu Najwyższej Izby Kontroli. NIK ostrzega - rosnące zadłużenia gmin przyniosą jeszcze więcej problemów.

Trudności z działaniem swoich zadań mają gminy, w których liczba ludności nie przekracza pięciu tysięcy mieszkańców. Swoje robią niskie budżety i rozporoszona zabudowa, a również stworzenie terenu.

W szkolnych ławkach zasiada coraz mniej uczniów. Powody? Niski przyrost naturalny, przeprowadzki, nauka poza zamieszkaną gminą. NIK podał przykład - w 2011 roku do nauk w gminie Dębowa Kłoda uczęszczało 71 % dzieci. W 2014 było obecne wyłącznie 67 %. W sukcesie gminy Świerzno, ta grupa zmalała z 99 % do 93 %.

Odpowiedniejsze warunki nauczania bynajmniej nie równają się lepszym sukcesom w nauce. W raporcie po kontroli można odnaleźć informację, że w dziewięciu gminach pogarszały się stale wyniki testów na tył podstawówki, i w sześciu - wyniki egzaminów gimnazjalnych: - W sukcesie 85 proc. egzaminów zewnętrznych na efekt szkoły podstawowej w latach 2011-2015 ich rezultaty były głębsze niż przeciętne w województwach, natomiast w 68 proc. i niższe niż przeciętne w powiatach. Z kolejce w wypadku niemal 80 proc. egzaminów gimnazjalnych ich wyniki niekorzystnie odchodziły z małych w województwie, zaś w 39 proc. ponadto w powiecie.

Co więcej pozostawia wielu do życzenia? Czytelnictwo. Osiemnaście z 21 gmin prowadziło biblioteki, wbrew tegoż ich mieszkańcy czytali średnio cztery, trzy razy rzadziej niż ludzie powiatów. Coś dobrego - poziom czytelnictwa w pięciu gminach o najwyższych wydatkach na biblioteki, był szerszy niż mała w powiecie. Ba, nawet w regionie.

Kolejny problem - miejsca pochówku website. Tylko piętnaście z 21 skontrolowanych gmin, prowadziło cmentarze komunalne. Ludy nie próbowały osiągnąć w współczesnej ról do porozumienia z kolejnymi samorządami. NIK podkreśla:

Jeśli jednak należy o opiekę zdrowotną, tylko trzy gminy realizowały profilaktyczne programy. Powody?

Kolejne złe wieści, wzrósł odsetek dróg gminnych w mieszkanie małym lub złym. W 2011 roku czynił on 32 %, trzy lata później już 35 %. NIK podkreśla: - W ośmiu ludach nie zadbano o przeprowadzanie przeglądów dróg albo nie powodowano ich ewidencji. Samym z powodów zmniejszającego się stanu dróg gminnych było dofinansowanie przez prawie każde skontrolowane gminy (19 z 21) nawet połowy kosztów remontów, modernizacji lub budowy dróg powiatowych.

Przyszłość małych gmin nie wygląda za różowo , ich jakość jest bowiem uzależniona z zmian demograficznych. Natomiast na wsi proces starzenia się społeczeństwa jest szybciej. Dodatkowo NIK podkreśla, że we całych skontrolowanych gminach faktyczna liczba ludzi była gorsza od publikowanej przez GUS (od 6 do 27 proc.). Świadczy toż o dużych procesach migracyjnych, dotyczących całych rodzin.